среда, 20 июня 2012 г.

Բանաստեղծներ

Բանաստեղծներ
 Պարույր Սևակ 
Կենսագրություն
Պարույր Սևակ 1924 -1971 Ծնվել է 1924 թվականի Հունվարի 24-ին Արարատի շրջանի 
Չանախչի (ներկայիս Զանգակատուն, Արարատի մարզ) գյուղում։ Պարույրը իր 
ծնողների երկրորդ զավակն էր, սակայն առաջնեկի փոքր տարիքում մահի 
արդյունքում նա դառնում է ընտանիքի միակ երեխան։ Գրել ու կարդալ նա 
սկսել է հինգ տարեկանից։ Նույն տարիքից էլ Պարույրը սկսում է հաճախել 
դպրոց, սակայն սկզբում, քանի որ տարիքը թույլ չէր տալիս օրինական դպրոց 
գնալ, նրա հաճախումները ոչ լեգալ բնույթ էին կրում։ Նրա գերազանց
 առաջադիմության պատճառով, ուսուցիչը թույլատրում է օրինական
 կարգով գրանցվել դպրոցում և շարունակել ուսումը։ Պարույրը մանկական 
հասակից շատ էր կարդում, իսկ տասնմեկ տարեկանում առաջին անգամ 
իր գրիչն է փորձում պոեզիայու
 Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ
Անկեղծ ասած
 Գովերգում եմ


ԱՊՐԵԼ

ՄԱՐԴ ԷԼ ԿԱ, ՄԱՐԴ ԷԼ

Միշտ էլ սիրածին պատահաբար են պատահում կյանքում

Դ ՈՒ

Քո պատճառով

Եկ հպարտ մնանք

Լավագույնը

Մեղանչել - Զղջում եմ

ՄԱՅՐԵՆԻ ԼԵԶՈւ

Փնտրումներ

Օգնիր ինձ, Մարիա'մ

Մոր ձեռքերը

Այսպես չեն սիրում

ՆԱԽԱՆՁՈՒՄ ԵՄ

Ոչինչ , ոչի՛նչ չի պատահել

Մենք իրար ձեռք չսեղմեցինք...

ԵՐԲ ԱՉՔԵՐՆ ԵՆ ՍԱՌՈՒՄ

Անցած Սերերը

Ծարավ

ՄԵՌՆԵԼ

ՀԱՅԱՍՏԱՆ

ԲԱՐԻ ՃԱՆԱՊԱՐՀ

Սերը` հանելուկ

Դու մի հարցրու

Նամակ

Ամպոտ եղանակ

Արգելանոց

Օտար սիրո այբուբենը

Պատանքի պատանքը

ՈՐԴՈՒՍ

ՕԴԱՀԱՆ ԶԱՆԳԻ ՏԱԿ

Փակիր աչքերդ

ԵՐԱԶՈԻՄ ԵՄ

ՍԻՐՏ ԻՄ

Նորօրյա աղոթք

ՀԱՎԱՏՈՒՄ ԵՄ

Անծանոթներ

Ախ, սիրտս նաև նման է կարծես...

Ուշացած իմ սեր (պոեմ)

прошла любовь, явилась муза...

Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում

ՈՍԿԻՆ ՎԵՐՍՏԻՆ ՈՍԿԻ Է ՄՆՈւՄ

ԱՌԱՆՑ ԽՈՍՔԵՐԻ

Ավելորդ անհավատություն

Իմ հա´յ ժողովուրդ


Թութակի կարոտ

Ա՜խ քեզ ինչպե՞ս ասել, որ քեզ հիշում եմ դեռ,

Չես հավատում

Ես ուզում եմ...

Օգնիր ինձ

Ծաղրածուն

ՍԵՐԸ

Խաբկանք
  Հովհանես Շիրազ
Կենսագրություն
1915-1984

Հովհաննես Շիրազը ծնվել է Գյումրիում (նախկինում՝ Կումայրի)։

Ամբողջ կյանքում նրա համար անմոռաց մնացին գյումրեցի Թադևոսի (հոր) և կարսեցի Աստղիկի (մոր) հետ կապված տպավորությունները: Թադևոսն Ախուրյանի ափին մի հին ու խարխուլ տնակ ուներ, ուր անց էր կացնում աշխատավոր գյուղացու իր կյանքը, գոհություն հայտնելով աստծուն և՛ տվածի, և չտվածի համար:Բայց ահա սպանվում է հայրը, իր իսկ խրճիթի շեմին, թուրքական արշավանքի ժամանակ: Սկսվում է մանուկ Օնիկի տխուր մանկությունը, որն անցնում է գյուղից-գյուղ, բանջարանոցից-բանջարանոց, մինչև որ ծվարում է Ալեքսանդրապոլի որբանոցում:

1930 թ. պատանի Շիրազի բանաստեղծությունները տպագրվում են տեքստիլ գործարանի թերթում: Այդ գործարանում նա աշխատում էր որպես ջուլհակ: Բայց Շիրազի երազանքը «Բանվորի» էջերն էին: Հեռու չէր նաև այդ օրը: Իսկ հետո, ժամանակի գրական երիտասարդության հովանավոր Վահրամ Ալազանի շնորհիվ երիտասարդ բանաստեղծի անունը շրջում է Երևանում:

Հովհ. Շիրազը սովորել է Երևանի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետում, այնուհետև` Մոսկվայի Մ. Գորկու անվան գրականության ինստիտուտի գրական բարձրագույն դասընթացներում:

Սկզբում գրողն իր բանաստեղծությունները ստորագրում էր Հովհաննես Շիրակ: Սակայն Ատրպետը առաջարկում է Շիրակը փոխարինել Շիրազով, որովհետև ինչպես ինքն է նկատում, պատանու բանաստեղծություններն Իրանի վարդաշատ քաղաք Շիրազի վարդերի բուրմունքն ունեն:

1935 թ. լույս է տեսնում Շիրազի առաջին գիրքը` «Գարնանամուտ» վերնագրով, որով էլ տարածվում է բանաստեղծի համբավը: Անհամար ընթերցողներ դառնում են Շիրազի պոեզիայի սիրահարները: Ձեռքից ձեռք են անցնում նրա բանաստեղծությունների հրապարակումներն ամսագրերում, լրագրերում: Շիրազի գրքերը մասունք են դառնում շատերի համար:

Հովհաննես Շիրազի ստեղծագործությունները Հայաստանում լույս են տեսել ավելի քան կես միլիոն տպաքանակով: Շիրազյան հորդաբուխ ու հայաշեն խոսքը երկար տարիներ հայրենասիրության ու ազգապահպանման պատգամն է վառում աշխարհասփյուռ հայության սրտում: Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են աշխարհի 58 լեզուներով: Ամենից շատ թարգմանվել է բանաստեղծի քնարի անգին գոհարը` «Բիբլիական» պոեմը:

Մահացել է Երևանում 1984 թ-ի մարտին, թաղվել է Կոմիտասի անվան պանթեոնում։

Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ


Գտա

Որդիս, քեզ ի՞նչ կտակեմ...

ԻՄ ՍՈՒՐԲ ՀԱՅՐԵՆԻՔ

Մայրիկ, հիվանդ եմ, սիրտըս քրքրված...

Հուրն են սիրո սևի սիրուն լույս աղջիկներն Հայաստանի

Ցնորք չի եղել Հայոց վիշտը մեծ

Ծով կուզեր ձգել ձկնորսն իր շանը

Մի կյանք արժե

Կնոջ սիրտը

ԾՆՈՂԱԿԱՆ ՍԵՐԸ

Մայրս

ՀՐԱՇՔ

ԽԱՂԱՂՈՒԹՅՈՒՆ ԱՄԵՆԵՑՈՒՆ (ՀԱՏՎԱԾ)

Թե մահից հետո հող պիտի դառնամ

Սիրուց քաղցր սերն է միայն

Կինը աստծո հարսն է

Ես կուզենայի, որ կյանքդ ջահել

ՄԱՅՐՍ

Քեզ որ առնեմ

Սիրո հիասթափություն

ԻՄ ՍՈՒՐԲ ՀԱՅՐԵՆԻՔ

ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒՆ

Սիլվա Կապուտիկյան

 


Կենսագրություն
1919 - 2006


Կապուտիկյան Սիլվա (Սիրվարդ) Բարունակի 
(ծնվել է 20. 1. 1919-ին Երևանում) - հայ բանաստեղծուհի, 
հասարակական գործիչ:
1941-ին ավարտել է ԵՊՀ բանասիրական ֆակուլտետը:
1950-ին Մոսկվայի Մ. Գորկու անվան գրականության 
ինստիտուտի բարձրագույն դասընթացները: Կապուտիկյանի ստեղծագործությունները թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով: 
ՈՒնի ռուսերեն ավելի քան 20 ժողովածու: ԽՍՀՄ պետական (1952), 
Հայաստանի պետական (1988), Նոսիդեի անվան միջազգային (Հռոմ, 1989) մրցանակներ:


 Եղիշե Չարենց

 

Կենսագրություն
1897- 1937
1897, 01 մարտ (նոր տոմարով՝ 13 մարտ), Կարս - Ծնունդը՝ ըստ "Չափաբերական մատյանի”: Հայրը՝ Աբգար Մարգարի Սողոմոնյան, մայրը՝ Թեկղե Ավետիքի Միրզայան: Դավանանքը՝ հայ լուսավորչական:

Ծնողները ծագումով Մակուից էին, այդ իսկ պատճառով նա եւս երբեմն իրեն մակվեցի է համարել՝ "Հայրենիքս է Խանի Մակուն”, "Բանաստեղծ՝ ծնված Մակու քաղաքում”: Սողոմոնյանների ընտանիքը 1883-ին Մակուից գաղթել է Կարին (Էրզրում), այնուհետեւ այնտեղից՝ Կարս: Նշանակվում է Հայաստանի Հանրապետությանհանրային կրթության եւ արվեստի նախարարության հատուկ հանձնարարությունների կոմիսար: 1937, 24 հուլիս - Մեկնում է Ծաղկաձոր՝ գրողների տան կացարանից վտարված ընտանիքին Երեւան փոխադրելու համար: Զայրալից խոսքեր է նետում իր ընտանիքը այդ վիճակի հասցնողների հասցեին: Նրա արարքը գնահատվում է որպես խուլիգանություն եւ վիրավորանք՝ հասցված ՀԿ(բ)Կ ու ԽՍՀՄ ղեկավարությանը:
1937, 26 հուլիս - ՀԽՍՀ ՆԳԺ կոմիսար Մուղդուսու ստորագրությամբ լրացվում է օրդեր՝ Չարենցին ձերբակալելու եւբնակարանը խուզարկելու համար : Նույն օրը ՀԽՍՀ ՆԳԺԿ 4-րդ բաժնի կողմից ձերբակալվում է: 
1937, 6 հոկտեմբեր - Բանտից նամակ է հղում կնոջը. "Ամուր եղիր, հարազատս,- եթե նույնիսկ փողոց գցեն: Չէ որ միայն մենք չենք տառապում, այլ շատ շատերը, նույնպիսի մարդիկ, իմչպես մենք ենք”: 
1937, 27 նոյեմբեր - Առավոտյան ժամը 7-ին վախճանվում է Երեւանի բանտի հիվանդանոցում: Դրան նախորդել էր ծանր հիվանդությունն ու օրեր շարունակ տեւած անգիտակից վիճակը: Հաջորդ օրը կատարում են դիահերձում, ըստ որի՝ բազմաթիվ հիվանդությունները հասցրել էին "օրգանիզմի ընդհանուր հյուծման”, ինչն էլ, ըստ պաշտոնական կարծիքի, վերահաս մահվան պատճառ է հանդիսացել:

Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ



Ավետիք Իսահակյան

Կենսագրություն
1875-1957

Իսահակյան Ավետիք Սահակի (1875, Ալեքսանդրապոլ - 1957, Երևան), բանաստեղծ, արձակագիր, հասարակական գործիչ: Հայաստանի ԳԱ ակադեմիկոս: Սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, 1893-ին ընդունվել է Լայպցիգի համալսարան՝ որպես ազատ ունկնդիր, մասնակցել Ալեքսանդրապոլից Արեւմտյան Հայաստան ուղարկվող զինյալ խմբերի ստեղծմանը, զենք և դրամական միջոցների հայթհայթման գործին: 1896-ին ձերբակալվել է և մեկ տարի արգելափակվել Երևանի բերդում: 
Բանտից դուր գալուց հետո տպագրել է "Երգեր և վերքեր” բանաստեղծությունների իր առաջին գիրքը (1897), սակայն շուտով կրկին ձեռբակալվել է և, որպես ցարական միապետության դեմ պայքարող "Ընդհատակյա հեղափոխական կազմակերպոււթյունների” անդամ, աքսորվել Օդեսա:
Մահացել է 1957թ հոկտեմբերի 17-ին՝ Երվանում:

Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ



Տարիներ հետո քեզ տեսա նորից

Շատ մի´ տխրիր , շատ մի՝ խնդար, սիրելիս

ՄԱՅՐԸ

Կուզեի լինել ...

ՄԱՅՐԻԿԻՍ

Մեկը չեղավ

Ասում են

ԱԲՈՒ-ԼԱԼԱ ՄԱՀԱՐԻ

Կտակ

Կուզեի

Սոնետ

ՄՈՐ ՍԻՐՏԸ

Հովհանես Թումանյան
Կենսագրություն
1869-1923

Հովհաննես Թադեւոսի Թումանյան ՝ հայ մեծագույն 
գրող ու բանաստեղծ, հասարակական գործիչ։ Ծնվել 
է 1869 թվականի փետրվարի 7-ին, Լոռվա Դսեղ գյուղում` 
հոգեւորականի ընտանիքում։

Նախնական կրթությունը ստացել է հայրենի գյուղում, 
այնուհետեւ Ջալալօղլու (այժմյան՝ Ստեփանավան) 
դպրոցում։ 1883 թվականից շարունակել է ուսումը Թիֆլիսի 
Ներսիսյան Ճեմարանում, սակայն նյութական ծանր 
իրավիճակի պատճառով 1887թ. ստիպված եղավ թողնել 
դպրոցը եւ սկսեց աշխատել Թիֆլիսի հայ եկեղեցական
 դատարանում, այնուհետեւ Հայ Հրատարակչական 
միության գրասենյակում (մինչեւ 1893թ)։

Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ
ԻՄ ՍԵՐԸ

ՄՈՌԱՑՎԱԾ ՍԵՐ

Էսպես չի մնա(Հին զրույց)

ՏՐՏՈՒՆՋ

Ժպտուն աչքեր

Թե հոգնել ես

Մանկություն

Խրճիթում

Օ՛, լո՛ւռ կաց, ընկե՛ր...

Դու քո ճամփեն

ԲԱՐՁՐԻՑ

Ուշ է արդեն....

Դո՞ւ ես, իմ սիրո՜ւն...

Երբ խոսում էիր, պատմում էիր ինձ

ՀՐԱԺԵՇՏ

ՏՊԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Պանդուխտն երգեց օտար երկրում...
  Համո Սահյան
Կենսագրություն
1914-1993

Բանաստեղծ Համո Սահյանը (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան) ծնվել է
 Սիսիանի շրջանի (Սյունիքի մարզ) Լոր գյուղում: 1937 թ. ավարտել է
 Բաքվի երկամյա հայկական ուսուցչական ինստիտուտը: Մասնակցել 
է Հայրենական մեծ պատերազմին: Աշխատել է մի շարք թերթերում և 
ամսագրերում... Հ. Սահյանի բանաստեղծությունները տպագրվել են 
դեռևս երեսունական թվականներից, սակայն նա համընդհանուր ճանաչման 
է արժանացել ռազմաճակատում գրած «Նաիրյան դալար բարդի» 
բանաստեղծությամբ, որը հատկանշվում է Հայաստան երկրի հանդեպ 
կարոտի հուզական բռնկումով և անմիջականությամբ:

Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ


ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԱՍԵԼԻՍ

ԵՎ ԱՐԺԵ՞Ր ԱՐԴՅՈՔ

ՀՈԳՆԵԼ ԵՄ ԱՐԴԵՆ

ԵՎ ՉԻՄԱՑԱՆՔ ԹԵ ԻՆՉՈ՞Ի

Ախր ես ինչպե՜ս վեր կենամ գնամ

ԵՍ ԱՅՆ ԵՄ ԵՂԵԼ

Ինձ ասում են ՝ թե խելոք մնա

ՉՀԻՇԵԻ ՔԵԶ

ՉԵՍ ԱՍԻ ՈՉ ՄԻ ԲԱՌՈՎ

Քո խոնարհ ջրկիրն եմ եղել

Տար ինձ, ժամանակ

Ես կուզեի

ԳՈԻՑԵ ՀԵՆՑ ԱՅՍՏԵՂ

ԱՇԽԱՐՀԸ ՆՈՒՅՆՆ ԷՐ ՄՆԱԼՈՒ

Իսկ ինձ ասում են՝ թե խելոք մնա

Մեր լեզուն

Դուք լավն եք մարդիկ

Կգամ

ՏԱՐ ԻՆՁ, ԺԱՄԱՆԱԿ

Ուր որ նայում եմ

Ես հարուստ էի

Հով եմ արել

Եվ արժե՞ր արդյոք

ԴԵՌ ՇՆՉՈԻՄ ԵՍ

Ես կուզեի

ՀԻՄԱ ԴԱՌՆԱՄ ԱՍԵՄ

Աշխարհի ցավը քո մեջ...
Վահան Տերյան
 
Կենսագրություն
1885-1920

Վահան Տերյան (իսկական անունը՝ Վահան Սուքիասի
 Տեր-Գրիգորյան)՝ նշանավոր հայ բանաստեղծ ու 
հասարակական գործիչ։ Ծնվել է 1885թ հունվարի 28-ին 
Ախալքալաքի Գանձա գյուղում՝ հոգեւորականի ընտանիքում։ 
1897թ Տերյանը մեկնում է Թիֆլիս, ուր սովորում էին այդ
 ժամանակ իր ավագ եղբայրները։ Եղբայրների մոտ ապագա 
բանաստեղծը սովորում է ռուսերեն ու պատրաստվում ընդունվելու 
Մոսկվայի Լազարյան ճեմարան։ 1899թ Տերյանը ընդունվում է 
Լազարյան ճեմարան, ուր ծանոթանում է Ալեքսանդր 
Մյասնիկյանի, Պողոս Մակինցյանի, Ցոլակ Խանզադյանի եւ 
այլ՝ ապագայում հայտնի դարձած, անձնավորությունների հետ։ 
Ավարտում է Լազարյան ճեմարանը 1906թ, այնուհետեւ ընդունվում Մոսկվայի համալսարան...

Բանաստեղծությունը կարդալու համար սեղմեք տվյալ բանաստեղծության վրա 
Բանաստեղծությունների ցանկ





Մթնշաղի անուրջներ((1903-1908)
Ապրելուց քաղցր է մեռնել քեզ համար
ԷԼԵԳԻԱ

ԱՆԾԱՆՈԹ ԱՂՋԿԱՆ

ԵՐԳ

ՀՐԱԺԵՇՏ

ՑՆՈՐՔ

ԳԱՐՆԱՆԱՄՈՒՏ

ՀԻՆ ՊԱՐՏԻԶՈԻՄ

ԱՆԱՆՈԻՆ ՍԵՐ

ՎԻՀԻ ԵԶԵՐՔԻՆ

ՄԹՆՇԱՂ

ՇԻՐԱԿԻ ԴԱՇՏԵՐԻՑ

ԱՂՈԹՔ

ԿԱՐՈՏ

ԱՆՋԱՏՄԱՆ ԵՐԳ

ՏԽՈՒՐ ԶՐՈԻՅՑ

ՀՐԱԺԵՇՏԻ ԽՈՍՔԵՐԻՑ

ՍԵՆՏԻՄԵՆՏԱԼ ԵՐԳ

14 ՏՈՂ

ՍՈՆԵՏ

ԷՍՏՈՆԱԿԱՆ ԵՐԳ

FATUM

ԱՇՆԱՆ ԵՐԳ

ԱՇՆԱՆ ՄԵՂԵԴԻ

ԼՈԻՍՆՈՏ

ՀՐԱՇՔ-ԱՂՋԻԿ

ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆ

ԱՇՈԻՆ

ԻՐԻԿՆԱԺԱՄ

ԱՇՆԱՆ ՏՐՏՄՈԻԹՅՈԻՆ

ՀԻՎԱՆԴ

ԹԱՓԱՌԱԿԱՆ

ՀՈՒՇԵՐԻ ԵՐԿՐՈԻՄ

ՏԽՐՈՒԹՅՈՒՆ

ԵՐԵԿՈ

ԴԱՐՁ

ԳԱՐՈՒՆ

ԿԱՆՉ

ՍԻՐԱՀԱՐՎԱԾԸ



ՍԻՐԱՀԱՐՎԱԾԸ


Գիշեր և հուշեր(1908-1911) ՃԱՄՓԱԲԱԺԱՆ

ՄՈՌԱՑԱԾ ՈԻՂԻՆ

ԱՇՈՒՆ

ՓՈՂՈՑԻ ԵՐԳԸ

ԹԱԽԻԾ

ԻՆՔՆՕՐՈՐՈՒՄ

ՎԵՐՋԱԼՈԻՅՍԻՆ

ՄԻԱՅՆՈԻԹՅՈԻՆ

ՀՈԳՆԱԾՈԻԹՅՈԻՆ

ՕՏԱՐՈԻՀՈԻՆ

ԱՇՆԱՆ ԳԻՇԵՐ

ԿՈՒՅՐ ԼԻՆԵԼՈՒ ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆ

ՄԱՀ

ՀԱՅՐԵՆԻՔՈՒՄ

ՑՆՈՐՔ

ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ

ԱՆԴԱՐՁՈԻԹՅՈԻՆ

ՏԽՈԻՐ ԵՐԳ

RESIGNATION

ԳԻՇԵՐ

ԴԱՎԱՃԱՆ ՀՈՒՇԵՐ

ՄԵԴՈՒԶԱ

ԱՇՆԱՆ ԱՌԱՎՈՏԻ ԵՐԳԸ

ՄԵՂՄՈՒԹՅՈՒՆ

ՀՈՒՇԵՐ

ՈՒՇԱՑԱԾ ՍԵՐ

ԱՇՆԱՆ

ԻՄ ԵՐԳԵՐԻՆ

ՍԻՐԱՀԱՐՎԱԾԸ








Комментариев нет:

Отправить комментарий